Алматы – еліміздің ең ірі мегаполисі, ол 1854 жылы Іле бекінісі ретінде құрылды. Алматы 1929-1997 жылдар аралығында Қазақстанның астанасы болды.
Қала 8 ауданға бөлінген: Алатау, Алмалы, Әуезов, Бостандық, Жетісу, Медеу, Наурызбай және Түркісіб.
Бас қаламыз Астанаға көшкеннен кейін, 1998 жылдың 1 шілдесінде Алматының ерекше мәртебесі туралы заң қабылданды. Құжат бойынша, қалаға елдің ғылыми, мәдени, тарихи, қаржы және өндіріс орталығы мәртебесі берілді.
Қазір Алматы Қазақстанның қаржы-экономика саласының өзегі, оған қоса орта және жоғары оқу орындары дамыған ғылыми және мәдени орталығы саналады. Қалада көптеген мәдени-ағарту мекемесі, театр, музей, ойын-сауық саябағы, стадиондар мен кітапханалар бар.
Оған қоса, Алматыда тамақ өнеркәсібі, жеңіл және ауыр өнеркәсіп сақталған, бұл салалар ірі көлік торабымен байланыстырады.
Сондай-ақ, Алматыда ірі банктер, халықаралық қаржы институттары мен ұйымдарының бас кеңсесі орналасқан.
Облыстағы өндіріс көлемі мен құрамы
2022 жылдың бірінші жартысындағы жалпы өңір өнімі (ЖӨӨ)
6,8
трлн тг
ЖӨӨ құрылымындағы өнеркәсіп
419,7 млрд тг
Көтерме және бөлшек сауда, автокөлік жөндеу
357,5 млрд тг
Көлік және қойма
1,9 трлн тг
Өңдеуші өнеркәсіп
193,2 млрд тг
Құрылыс
340,8 млрд тг
Ақпарат және байланыс
420,8 млрд тг
Жылжымайтын мүлік операциялары
622,3 млрд тг
Қаржы және сақтандыру қызметі
837,5 млрд тг
Білім беру
234,6 млрд тг
Қалада Қазақстандағы 300 ірі салық төлеушінің қаншауы жұмыс істейді?
Қазақстандағы 300 ірі салық төлеушінің 100-і Алматы қаласында тіркелген, олардың негізгілері:
«Қазақстан халық жинақ банкі» АҚ − 132,9 миллиард теңге (банк қызметтері)
132,9
Kaspi Bank АҚ (банк қызметі)
млрд тг
«Кока-Кола Алматы Боттлерс» БК ЖШС (алкогольсіз сусындар өндірісі)
млрд тг
71,5
млрд тг
34,8
Kcell АҚ (телекоммуникация желісі)
Carlsberg Kazakhstan ЖШС (сыра өндірісі)
млрд тг
31,4
млрд тг
30,3
Салық алымы
2022 жылы 2,8 триллион теңге салық жиналды, бұл – республика бойынша салықтың 25,26 пайызы.
25,26%
Республика бюджетіне трансферті (2022 ж.)
198,9
млрд тг
Республика трансфертін есепке алмағандағы өңір кірісі
2021 жылы 1,18 триллион теңге болды. Бұл – Қазақстандағы былтырғы жалпы инвестицияның 8,9 пайызы
Облыс тұрғындарының орташа айлық атаулы жалақысы
2022 жылдың 9 айының нәтижесі бойынша, 338 636 теңге. Республика бойынша орташа көрсеткіш – 300 367 теңге.
300 367 тг
аймақ
338 636 тг
республика
Халықтың негізгі құрамы
Тұрғындардың жалпы саны (01.01.2022)
2 024 861 адам
2021 жылдан бері тұрғындардың өсуі
+2,41%
Әйелдер
54,1%
2021 жылғы ішкі көші-қон сальдосы
+21 901 адам
Қазақ
63,23%
Орыс
22,66%
Ұйғыр
5,36%
Татар
Өзге этнос
1,26%
7,49%
Экономика тұрғысынан белсенді тұрғындар (2021 ж.)
елдегі жалпы экономика тұрғысынан белсенді халықтың 11,1%
982,8
мың адам
Қалада қанша үй салынып жатыр
2,63
млн шаршы метр
2022 жылғы әлеуметтік шығындар
млрд тг
44,02
Әлеуметтік көмек және қамтамасыз ету
республика бойынша көлемнің 15,5 пайызы салынды (2021 ж.)
млрд тг
143,4
Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық
млрд тг
млрд тг
325,5
51,96
Білім беру
Денсаулық сақтау
Қаланың бір тұрғынына шаққандағы шығын
2022 жылғы әрбір тұрғынға жұмсалатын бюджет шығынының жалпы көлемі – шамамен 547,4 мың теңге.
жалпы көлемі
547,4 мың тг
әлеуметтік шығын көлемі
278,9 мың тг
Сонымен қатар, 2022 жылғы Алматы қаласының бір тұрғынына шаққандағы әлеуметтік шығын көлемі – 278,9 мың теңге.
2019-2021 жылдардағы наразылық саны
341 наразылық акциясы өтті
341
наразылық акциясы өтті
Негізгі тақырыбы
адам құқығын сақтау әлеуметтік кепілдік және қамтамасыз ету әлеуметтік/коммуналдық инфрақұрылымды жақсарту әлеуметтік-экономикалық даму табыс саяси тұтқындарды босату қуғын-сүргін меншік және жер құқықтарын қорғау
Таулар мен мұздықтар
Суреттерді Жанара Каримова түсірген
Атакент
Суреттерді Жанара Каримова түсірген
Бәйкен мешіті
Суреттерді Жанара Каримова түсірген
“Көктөбеден” қарағандағы қала көрінісі
Суреттерді Жанара Каримова түсірген
Қаланы басқан көк түтін
Суреттерді Жанара Каримова түсірген
Никольский соборы
Суреттерді Жанара Каримова түсірген
ЖЭС
Суреттерді Жанара Каримова түсірген
“Метрополь” ТК
Суреттерді Жанара Каримова түсірген
Панфилов көшесінің түнгі көрінісі
Суреттерді Жанара Каримова түсірген
Фуникулер
Суреттерді Жанара Каримова түсірген
«Стратегия» ҚҚ. Я − Казахстан. Алматы, 2016
Регионы Казахстана в 2021 году / Статистический ежегодник
Ұлттық статистика бюросының 2021, 2022 жылдардағы (9 айғы) деректері